بررسی تاثیر جریان های فرهنگی حاکم بر شکل گیری نقوش سفال های صدر اسلام سیمره،نمونه موردی: سفال های بدون لعاب

نویسندگان

مهسا فیضی

نسیم فیضی

یدالله حیدری باباکمال

چکیده

سیمره یکی از مهم ترین شهر های جنوب غرب ایران در صدر اسلام است که در قرن چهارم هجری بر اثر زلزله مهیبی ویران و از آن پس برای همیشه از منابع مکتوب رخت بر بسته است. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیای و استراتژیکی ویژه اش، همواره در سرنوشت روابط ایران و بین النهرین در ادوار مختلف تاریخی سهیم بوده است. بررسی و تحلیل چگونگی این تأثیر و تأثرات بر اساس داده های باستان-شناسی از جمله سفال مشخص می گردد و لزوم پژوهشی مستقل در این زمینه را طلب می نماید. به همین جهت نقوش سفال های بدون لعاب شهر اسلامی سیمره با هدف مشخص کردن روابط فرهنگی این شهر با شهرهای اسلامی معاصر مورد مطالعه قرار گرفته است. برای دستیابی به هدف یادشده، نه تنها به منشأشناسی و مطالعه خاستگاه فرهنگی هر کدام از نقش ها به صورت جداگانه پرداخته شده، بلکه طول عمر هر نقش از زمان تولد تا دوره مورد مطالعه، بررسی و از این طریق سمت و سوی فرهنگ های در حال تعامل مشخص گردیده است. علاوه بر این در مطالعه ی جداگانه ای ارتباط میان کاربرد سفال و نقوش نیز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. مطالعه ی انجام شده بر روی سفال های صدر اسلام سیمره نشان دهنده ارتباط فرهنگی طولانی این منطقه با سایر مناطق هم جوار است که ریشه در ادوار پیش از تاریخ دارد. مهم ترین جریان های مؤثر در این زمینه به ترتیب عبارتند از: هزاره ی چهارم (دوران گسترش تجارت ایران با بین النهرین در دوران اروک و ایجاد محوطه های اروکی در شوش و کوهستان زاگرس مرکزی)، هزاره سوم (دوره تجارت ایلام و بین النهرین) و دوران اسلامی، که در این دوره سیمره با سامرا و شوش روابط فرهنگی گسترده ای را رقم می زند که از آن می توان به عنوان دوران شکل گیری هویت اسلامی در سیمره یاد کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر آموزه های بینامتنیت بر تحلیل هنرهای کاربردی(مطالعه موردی نقوش تزیینی سفال های نیشابور)

هنرهای کاربردی از مهم ترین آثار به  جای مانده ی تمدن کهن ایران است. این آثار موضوع مطالعه و پژوهش رشته های مختلفی بوده و از جنبه های گوناگونی به آن ها پرداخته شده است. تحلیل های انجام شده در برخی از رویکردهای پژوهشی، ابعاد مختلف این آثار را به طور مستقل و یا نهایتاً در بستر دوره ی تاریخی ای که آثار در آن پدید آمده اند مورد بررسی قرار می دهند. از این دست، شاهد پژوهش هایی هستیم که در آن ها غالباً ب...

متن کامل

بررسی انسان شناختی نقوش سفال «کلپورگان» سراوان

مقالۀ حاضر در نظر دارد به بررسی و فهم نقوش تزیینی سفال «کلپورگان» از دیدگاه فرهنگ و جامعه آفریننده اش بپردازد. سفال کلپورگان دست ساختۀ فکر و اندیشه زنان بلوچ است و گسترۀ مادی و معنوی بسیاری را از فرهنگ بلوچ در خود جای داده است. این مقاله با رویکرد انسان شناسی هنر یه دنبال پاسخ این پرسش که: معانی فرهنگی نقوش سفال های کلپورگان برای سازندگان آنها چیست؟ در این پژوهش توصیفی-تحلیلی نویسنده با تکیه بر...

متن کامل

تهیه آزمایشگاهی رنگدانه های آبی باریم مس سیلیکات و مقایسه ان با لعاب های قدیمی منقوش بر سطوح سفال

This paper describes the synthesis of barium copper silicate using agglomeration of BaD, CuD, SiOz and borax. The synthesized pigments were then investigated by using X-ray diffraction (XRD) and scanning cleeton microscopy (SEM) techniques. The alkaline oxides, earth alkaline oxides, etc. can reduce the intensity of XRD lines of the samples. In order to confirm the existence of barium co...

متن کامل

بررسی زمینه های فرهنگی شکل گیری و رشد چالش های قومی در جهان اسلام: مطالعه موردی آذربایجان ایران

هدف: این مقاله با هدف یافتن بسترهای فرهنگی چالش‏های قومی جهان اسلام با تاکید بر آذربایجان ایران تلاش دارد در راستای افزایش همبستگی ملی گام بردارد. بر این اساس، سئوال اصلی این مقاله این است که مهمترین بسترهای فرهنگی تاثیرگذار در شکل‏گیری و رشد چالش‏های قومی در آذربایجان ایران چیست؟ روشها: روش پژوهش به صورت ترکیبی کیفی و کمی از طریق جمع‏آوری داده‏ها به روش...

متن کامل

تحلیل نمونه‌هایی از نقوش زنان بر سفال دوران اسلامی

موضوع تحقیق پیشِ رو، بررسی و تحلیل تعدادی از سفالینه‌های دوران اسلامی است که حاوی نقوش تزیینی زنان می‌باشند. هدف اصلی این مقاله، شناساییِ عوامل تعیین‌کنندة استفاده ‌از این نوع نقوش و پاسخ به سؤالات مهمی ‌از این قبیل است: نقوش زن بیشتر در کدامیک از مقاطع تاریخیِ هنر سفالگریِ دوران اسلامی ‌‌مشاهده می‌شود؟ این نقوش دارای چه ویژگی‌هایی بوده و چه عواملی در کاربرد آن‌ها تأثیرگذار بوده است؟ بدیهی است که پ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های باستان شناسی ایران (علمی - پژوهشی)

ناشر: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5225

دوره 2

شماره 3 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023